Recydywa i multirecydywa.

Adw. Maciej Marczak

Tekst zainspirowany jest często powtarzającymi się pytaniami klientów i ich błędnym wyobrażeniem na temat tego, czym w istocie jest recydywa. Zapraszam do zapoznania się z artykułem, mam nadzieję, że pomoże on zrozumieć istotę tej ważnej instytucji prawa karnego.

Przepisów o recydywie należy szukać w Kodeksie Karnym, konkretnie są to przepisy art. 64 § 1 - 3 Kodeksu Karnego. Kodeks karny wyróżnia dwa rodzaje recydywy: podstawową i wielokrotną (multirecydywę).

Recydywa podstawowa - kiedy występuje?

Do tego abyśmy sprawcę przestępstwa traktowali jako recydywistę spełnione muszą zostać łącznie następujące warunki:

1. sprawca był skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności;

2. sprawca odbył co najmniej 6 miesięcy z orzeczonej kary pozbawienia wolności;

3. sprawca w ciągu 5 lat po odbyciu ww. okresu kary popełnił umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany.

Należy zwrócić uwagę, iż w grę wchodzą jedynie przestępstwa umyślne. Nie jest również wystarczające samo prawomocne skazanie - konieczne jest odbycie kary pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej 6 miesięcy (co do tego elementu występuje najczęściej błędne przeświadczenie klientów...). Przestępstwami podobnymi są przestępstwa należące do tego samego rodzaju. Przestępstwa popełnione z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia albo przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uważa się za przestępstwa podobne. Przestępstwo ponowne musi być podobne do przestępstwa, za które sprawca był wcześniej skazany na karę pozbawienia wolności i za które odbył co najmniej 6 miesięcy tejże kary. 

Recydywa podstawowa - konsekwencje.

Recydywiście sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę, przy czym - podwyższenie górnego ustawowego zagrożenia nie dotyczy zbrodni. Kara nadzwyczajnie obostrzona nie może równocześnie przekroczyć 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności lub 20 lat pozbawienia wolności; karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach.

Multirecydywa - kiedy występuje?

Z multirecydywą mamy do czynienia, gdy łącznie wystąpią następujące okoliczności:

1. sprawca został skazany w warunkach recydywy podstawowej;

2. sprawca odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności;

3. sprawca w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnił ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia.

Dla zaistnienia multirecydywy wymagane jest więc popełnienie przez sprawcę przynajmniej 3 przestępstw. Konieczne jest również by sprawca odbywał karę pozbawienia wolności nie tylko za pierwsze, lecz także za drugie przestępstwo pozostające w układzie recydywy podstawowej. Wreszcie, o multirecydywie możemy mówić jedynie w przypadku popełnienia przez sprawcę ponownie umyślnego przestępstwa należącego do katalogu wskazanego w pkt. 3. Ponowne popełnienie przestępstwa oznacza sytuację, gdy sprawca został wcześniej skazany w warunkach recydywy podstawowej za takie samo przestępstwo jak aktualnie zarzucone albo za przestępstwo należące do którejkolwiek z kategorii przestępstw wymienionych w art. 64 § 2 Kodeksu Karnego .

Multirecydywa - skutki?

W przypadku multirecydywy sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Tak jak w przypadku recydywy podstawowej - podwyższenie górnego ustawowego zagrożenia nie dotyczy zbrodni, zaś kara nadzwyczajnie obostrzona nie może równocześnie przekroczyć 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności lub 20 lat pozbawienia wolności; karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach.

Autor: adwokat Maciej Marczak, Kancelaria Adwokacka w Łodzi oraz w Zduńskiej Woli.

Zachęcam do zapoznania się z wpisem dotyczącym odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności: http://adwokatmarczak.pl/artykuly/odroczenie-wykonania-kary-pozbawienia-wolnosci-wzor-wniosku/.

Autor nie bierze odpowiedzialności za skutki zastosowania w praktyce informacji wynikających z powyższego artykułu. Autor wskazuje, iż zasadnym jest skonsultowanie się z prawnikiem – adwokatem bądź radcą prawnym przed podjęciem jakichkolwiek działań prawnych. Powyższy artykuł stanowi jedynie zarys bardzo szerokiej i złożonej kwestii prawnej. Prawa autorskie zastrzeżone.