Przedawnienie roszczeń. Zawieszenie i przerwanie biegu przedawnienia.

We wpisie garść informacji dotyczących instytucji zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia roszczeń. Ogólnie o samym przedawnieniu pisałem już wcześniej - http://adwokatmarczak.pl/artykuly/przedawnienie-roszczen/ Mam nadzieję, że artykuł okaże się dla Państwa pomocny!
Zawieszenie biegu przedawnienia roszczeń i przerwanie biegu przedawnienia roszczeń to dwie instytucje prawne, które zostały uregulowane w przepisach Kodeksu Cywilnego (przepisy art. 121 k.c., art. 123 k.c. oraz art. 124 k.c.).
Zawieszenie biegu przedawnienia roszczeń.
Zawieszenie biegu przedawnienia, jak sama nazwa wskazuje, nie "niweczy" rozpoczętego przedawnienia. Przedawnienie biegnie dalej z chwilą ustania przyczyny zawieszenia. Zawieszenie można kojarzyć ze swojego rodzaju "pauzą" w biegu przedawnienia roszczeń.
W jakich sytuacjach bieg przedawnienia podlega zawieszeniu?
Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:
1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej;
2) co do roszczeń, które przysługują osobom niemającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;
3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa;
4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody.
Patrząc na wyżej wskazane przypadki, możemy powiedzieć, że zawieszenie występuje w sytuacjach, w których realizacja roszczenia przez uprawnionego jest znacząco utrudniona. Każdy z nas zgodzi się chyba, że niesprawiedliwa byłaby sytuacja, w której mimo poważnej katastrofy naturalnej czy wojny, które to zjawiska całkowicie dezorganizują życie społeczne, bieg przedawnienia roszczeń biegłyby dalej. Trudno wyobrazić sobie także chociażby dzieci występujące przeciwko rodzicom w czasie trwania władzy rodzicielskiej. Instytucja zawieszenia biegu przedawnienia ma więc przede wszystkim chronić podmiot, któremu przysługuje roszczenie. W charakterze ciekawostki można wspomnieć, iż akty władzy publicznej, którym nie może przeciwstawić się jednostka, w pewnych sytuacjach mogą być traktowane na równi z "siłą wyższą" - w grę wchodzić będą tutaj oczywiście przede wszystkim sytuacje z okresu PRL'u, gdy możliwość realizacji pewnych roszczeń, ze względu na totalitarny charakter państwa, była wyłączona.
Przerwanie biegu przedawnienia roszczeń.
Przerwanie biegu przedawnienia polega na tym, że termin przedawnienia przestaje biec z chwilą zaistnienia okoliczności będącej przyczyną przerwy, nie biegnie przez cały czas trwania tejże przyczyny (przykładowo: czas trwania mediacji czy prowadzonego przez komornika postępowania egzekucyjnego...), zaś po jej ustaniu - termin przedawnienia biegnie od początku, tak jakby wcześniej nie upłynęła żadna jego część. Różnica między zawieszeniem a przerwaniem biegu przedawnienia jest nader oczywista - zawieszenie nie "zeruje" biegu przedawnienia.
Bieg przedawnienia przerywa się:
1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;
3) przez wszczęcie mediacji.
Warto zaznaczyć, że przerwanie biegu przedawnienia nigdy nie następuje wskutek czynności podjętych "z urzędu" przez państwo wobec stron stosunku prawa cywilnego.
Przepisy odrębne mogą przewidywać szczególne okoliczności, powodujące przerwanie biegu przedawnienia. Tak jest chociażby w regulacji dotyczącej umowy ubezpieczenia. Zgodnie z przepisem art. 819 § 4 k.c. - bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia.
Przepisy dotyczące biegu przedawnienia roszczeń, a więc również i przerwania i zawieszenia tego biegu, stosowane są odpowiednio do biegu zasiedzenia. Więcej w tym temacie w następującym wpisie:
Adw. Maciej Marczak
Autor: adwokat Maciej Marczak, Kancelaria Adwokacka w Łodzi i Zduńskiej Woli.
Autor nie bierze odpowiedzialności za skutki zastosowania w praktyce informacji wynikających z powyższego artykułu. Autor wskazuje, iż zasadnym jest skonsultowanie się z prawnikiem – adwokatem bądź radcą prawnym przed podjęciem jakichkolwiek działań prawnych. Powyższy artykuł stanowi jedynie zarys bardzo szerokiej i złożonej kwestii prawnej. Prawa autorskie zastrzeżone.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

"Sprzeciw, Wysoki Sądzie!" czyli jak to jest ze sprzeciwem w prawie polskim...

Pszczoła a... Kodeks cywilny.

Recydywa i multirecydywa.