Ustalenie kontaktów z dzieckiem.

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Powyższe niezależne jest od władzy rodzicielskiej, w szczególności prawo utrzymywania kontaktów z dzieckiem ma nawet rodzic, któremu władza rodzicielska nie przysługuje. Kontakty z dzieckiem mogą przybierać bardzo zróżnicowane formy - od przebywania z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) po porozumiewanie się z dzieckiem z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej (np. za pomocą popularnego Skype'a).

Ustalenie sposobu utrzymywania kontaktów z dzieckiem - jak to się robi?

W życiu zdarzają się bardzo różne sytuacje. Bywa i tak, że rodzice dziecka nie mieszkają wspólnie, zaś dziecko przebywa na stałe u jednego z nich. W takim przypadku powstaje kwestia wykonywania kontaktów z dzieckiem przez drugie z rodziców, ze względu na uprawnienie (obowiązek), które opisałem we wstępie. W pierwszej kolejności to sami rodzice winni wspólnie określić sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez rodzica, z którym dziecko stale nie przebywa. Sposób utrzymywania kontaktów musi uwzględniać dobro dziecka, a także - jego rozsądne życzenia. Prawo nie przewiduje formy, w jakiej porozumienie powinno być zawarte.

Co natomiast w przypadku braku porozumienia między rodzicami? Zdarza się przecież, że są oni skonfliktowani, a przez to niemożliwe jest osiągniecie kompromisu także i w sprawach dziecka.

W braku porozumienia rodziców, o sposobie utrzymywania kontaktów z dzieckiem orzeka sąd opiekuńczy. Sąd opiekuńczy rozstrzygając o kontaktach kieruje się, tak jak rodzice przy zawieraniu porozumienia, dobrem dziecka, bierze również pod uwagę rozsądne życzenia dziecka.

Warto wiedzieć!

Wskazane wyżej reguły stosuje się odpowiednio, jeżeli dziecko nie przebywa u żadnego z rodziców, a pieczę nad nim sprawuje opiekun lub gdy zostało umieszczone w pieczy zastępczej.

Sprawa rozwodowa.

Oddzielny akapit należy poświęcić kwestii kontaktów z dzieckiem w kontekście sprawy rozwodowej. Musicie Państwo wiedzieć, że zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w wyroku rozwodowym sąd obowiązkowo rozstrzyga o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem (wspólnym i małoletnim), zaniecha powyższego jedynie na zgodny wniosek stron. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Więcej o wspomnianym porozumieniu:

http://instytucje.blogspot.com/2018/02/porozumienie-mazonkow-o-sposobie.html

Sprawa o ustalenie kontaktów przed sądem opiekuńczym (czyli nie w ramach rozwodu) wchodzi w grę m.in: gdy rodzice nie są małżeństwem (nigdy nie byli; byli ale w wyroku rozwodowym odstąpiono od orzekania o kontaktach, ew. zaszła potrzeba zmiany orzeczenia o kontaktach, zawartego w wyroku rozwodowym), a także, gdy rodzice są małżeństwem ale dziecko przebywa stale u jednego z nich i nie wystąpiono ze sprawą rozwodową.

Ważne!

Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów, jeżeli wymaga tego dobro dziecka.

Wniosek o ustalenie sposobu utrzymywania kontaktów z dzieckiem.

Rodzic chcący by to sąd ustalił sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem, powinien wystąpić z właściwym wnioskiem. Wniosek należy złożyć do sądu rejonowego, wydział rodzinny i nieletnich. Właściwym miejscowo jest sąd miejsca zamieszkania dziecka, a w braku miejsca zamieszkania - sąd opiekuńczy miejsca jego pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy - właściwy jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy. Wniosek podlega opłacie w wysokości 100 złotych. We wniosku należy precyzyjnie określić jak mają wyglądać kontakty z dzieckiem.

Przykład.

Wnoszę o ustalenie przez sąd sposobu utrzymywania przeze mnie kontaktów z moim małoletnim synem - XXX, urodzonym XXX, w ten sposób, że będę miał prawo do - kontaktu z małoletnim poza miejscem stałego pobytu małoletniego i pod nieobecność matki małoletniego, w każdy drugi i czwarty weekend miesiąca od piątku od godziny 18 do niedzieli do godziny 18.

Przy czym oczywiście kontakty mogą być określone znacznie szerzej niż w powyższym przykładzie. Warto mieć świadomość, że potencjalnie w grę wchodzą spotkania/zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu nie tylko w weekendy ale również i dni "w tygodniu", w wakacje, ferie zimowe, święta Bożego Narodzenia czy też Wielkiej Nocy.  Nie zapominajmy także o możliwości orzeczenia o kontaktach w formie rozmów telefonicznych czy z wykorzystaniem komunikatorów elektronicznych (popularne zwłaszcza, gdy rodzic, z którym dziecko stale nie przebywa, pozostaje poza granicami kraju). Oczywiście, jak już wspominałem, wszystko musi być zgodne z dobrem dziecka!

Do wniosku należy załączyć akt urodzenia dziecka, zaś w uzasadnieniu wniosku w szczególności opisać sytuację życiową małoletniego oraz wskazać, że niemożliwym jest wypracowanie porozumienia rodziców w przedmiocie kontaktów.

Warto wiedzieć!

Ponieważ sprawa sądowa w przedmiocie ustalenia kontaktów może trwać dość długo (zwłaszcza biorąc pod uwagę możliwość zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji), warto rozważyć złożenie (najlepiej wraz z samym wnioskiem o kontakty) wniosku o udzielenie zabezpieczenia poprzez uregulowanie sposobu kontaktów z dzieckiem na czas trwania postępowania. Opłata od wniosku wynosi 100 złotych, może on nam zapewnić jednak realizację kontaktów już w trakcie postępowania sądowego.

Sąd opiekuńczy, orzekając w sprawie kontaktów z dzieckiem, może zobowiązać rodziców do określonego postępowania. W razie uzasadnionej obawy naruszenia obowiązków wynikających z postanowienia o kontaktach, sąd może zagrozić potencjalnemu "naruszającemu" nakazaniem zapłaty określonej kwoty pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. Żądania w oznaczonym zakresie możemy zawrzeć także w naszym wniosku.

Adw. Maciej Marczak

Autor: adwokat Maciej Marczak, Kancelarie Adwokackie w Łodzi oraz w Zduńskiej Woli, tel. 508-982-156.

Autor nie bierze odpowiedzialności za skutki zastosowania w praktyce informacji wynikających z powyższego artykułu. Autor wskazuje, iż zasadnym jest skonsultowanie się z prawnikiem – adwokatem bądź radcą prawnym przed podjęciem jakichkolwiek działań prawnych. Powyższy artykuł stanowi jedynie zarys bardzo szerokiej i złożonej kwestii prawnej. Prawa autorskie zastrzeżone.