Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Umowa o pracę może zostać rozwiązana w kilku, wskazanych w Kodeksie pracy, trybach. Oczywistym jest, że umowa rozwiązuje się z upływem czasu, na który była zawarta, każdy z nas słyszał również o rozwiązaniu umowy o pracę mocą porozumienia stron. Prócz tego istnieją jeszcze dwie możliwości - rozwiązanie bez wypowiedzenia oraz za wypowiedzeniem. Ostatni przypadek postaram się Państwu przybliżyć w niniejszym wpisie.

Wypowiedzenie umowy o pracę - jak to się robi?

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonywane jest poprzez złożenie przez jedną ze stron stosunku pracy (mogą to uczynić zarówno pracodawca jak i pracownik) właściwego oświadczenia woli (oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia). 

Oświadczenie powinno nastąpić na piśmie. Dodatkowo, oświadczenie pracodawcy musi zawierać pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie do odwołania do sądu pracy, a w przypadku umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony - także wskazywać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie.

Niepodanie lub niewłaściwe podanie w oświadczeniu pracodawcy przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, uprawnia pracownika do żądania - ustalenia bezskuteczności wypowiedzenia, przywrócenia do pracy albo odszkodowania. Przyczyna powinna być prawdziwa i konkretna.

Z praktyki...

Przy zmniejszaniu zatrudnienia przez pracodawcę wśród pracowników wykonujących daną pracę istotna jest kwestia zasadności kryteriów doboru pracownika do zwolnienia. Sąd pracy nie bada natomiast w żaden sposób racjonalności samej decyzji o ograniczeniu zatrudnienia.

Oświadczenie jest złożone z chwilą, gdy doszło do drugiej strony w taki sposób, że mogła się ona zapoznać z jego treścią. Oświadczenie może przyjąć również postać elektroniczną - w tym przypadku złożone jest z chwilą wprowadzenia go do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, że druga strona mogła zapoznać się z treścią oświadczenia.

Z praktyki...

Składający oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę, niezależnie od tego czy jest pracownikiem czy pracodawcą, powinien zadbać o "udokumentowanie" faktu złożenia oświadczenia (podpis drugiej strony kwitujący otrzymanie oświadczenia, dowód nadania listu poleconego oraz zwrotne potwierdzenie odbioru itd.). Pamiętajmy, że wypowiedzenie dokonywane jest oświadczeniem jednostronnym, skutek następuje więc niezależnie od zgody drugiej strony! Stąd odmowa pokwitowania odbioru oświadczenia czy też niepodjęcie listu poleconego zawierającego oświadczenie nie pomogą w zablokowaniu wypowiedzenia.

Jeżeli jesteśmy już przy temacie listu poleconego - sądy stoją na stanowisku, że dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy stwarza domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się przez pracownika z treścią oświadczenia. Proszę o tym pamiętać!

Okres wypowiedzenia.

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem następuje z upływem okresu wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia zależy w pierwszej kolejności od rodzaju zawartej umowy. I tak - okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:

- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;

- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;

- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Natomiast w przypadku umowy o pracę zawartej na czas określony/nieokreślony - okres wypowiedzenia zależny jest od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;

- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;

- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Warto wiedzieć!

Do okresu zatrudnienia wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła w drodze przejścia zakładu pracy, a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów - nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego danego pracownika.

Długość okresów wypowiedzenia może być w pewnych przypadkach modyfikowana przez strony umowy o pracę.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę wydłużenie wspomnianych wcześniej - dwutygodniowego okresu wypowiedzenia do 1 miesiąca, zaś miesięcznego okresu - do 3 miesięcy.

Natomiast już po samym dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę strony mogą ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Oczywiście nie zmienia to trybu rozwiązania umowy o pracę.

Warto wiedzieć!

Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca! Przykładowo - stosunek pracy pracownika (umowa o pracę na czas nieokreślony, zawarta 4 lata temu, pierwsza między stronami), któremu doręczono wypowiedzenie w dniu 19 marca 2020 roku, rozwiąże się z upływem dnia 30 czerwca 2020 roku.

Szczególna sytuacja występuje natomiast w przypadku wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas określony/nieokreślony z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników. Tutaj to sam pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. Pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia, zaś czas, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tymże czasie bez pracy do okresu zatrudnienia.

Pewne szczególne reguły dotyczące okresu wypowiedzenia występują również w przypadku zwolnień grupowych.

Ciąg dalszy nastąpi...

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest tematem bardzo obszernym, niemożliwym do ujęcia w pojedynczym wpisie. Tak więc na kolejny artykuł pozostawiam omówienie m.in. kwestii ochrony pracowników przed wypowiedzeniem umowy o pracę czy też prawa pracownika do zwolnienia na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia.

Polecam również wpis:

http://adwokatmarczak.pl/artykuly/umowa-o-prace-wzor-z-omowieniem/

Adw. Maciej Marczak

Autor: adwokat Maciej Marczak, Kancelarie Adwokackie w Łodzi oraz w Zduńskiej Woli.

Autor nie bierze odpowiedzialności za skutki zastosowania w praktyce informacji wynikających z powyższego artykułu. Autor wskazuje, iż zasadnym jest skonsultowanie się z prawnikiem – adwokatem bądź radcą prawnym przed podjęciem jakichkolwiek działań prawnych. Powyższy artykuł stanowi jedynie zarys bardzo szerokiej i złożonej kwestii prawnej. Prawa autorskie zastrzeżone.